Havalar soğuma başladıkça bizim için kışın en önemli aktivitesi olan soba ile ısınma hazırlıkları başlıyor. Sizinle bu konudaki hazırlıklarımızı paylaşmak istiyoruz.
Odun Hazırlığı
*** Dağ köylerinde köylülerin kışlık odunlarını kesebilmeleri için Orman Müdürlükleri tarafından ekim sonu kasım başı gibi ağaç kesim izini verilmekte. Bu izine Makta adı veriliyor.
*** Köylüler muhtarlıklar aracılığı ile cüzzi bir miktar ile isimlerini yazdırıp belirlenen birkaç günde kesim izni almış oluyorlar.
*** Bu kesim sırasında yaşlı, kurumuş yada kurumaya yüz tutmuş, yamuk çıkmış vb gibi ağaçların kesimi tercih ediliyor. Bizim bölgemizde genellikle gürgen, meşe ve kavak kesiliyor diyebiliriz.
*** Genel olarak Orman Müdürlükleri ticari değeri olan ( yani satabildikleri ) ağaçları ihale ile firmalara veriyor. Bu yüzden çoğu bölgede çam kesilmesi yasak.
**** Çam ayrıca reçineli bir ağaç olduğu için soba borularını hızlı dolduruyor, bu yüzden pek tercih edilen bir yakacak odun türü değil.
*** Bizim bölgemiz için en uzun süre, verimli yanabilen ağaç meşe. Meşe közü az hava alan bir sobada sabaha kadar için için yanmaya devam eder. Gürgen verim olarak meşeye en yakın ağaç türü. Çam ani yanar ve hızlı söner, bu yüzden ani ısı artışları için çam tercih edilebilir. Biz çamı en çok çıra olarak kullanıyoruz. Kesim yapılan bölgelerde atılan dal diplerinden çıralık hazırlıyoruz.
*** Bizim için odun tedariği ( ormandan kesip yada toplayıp evimize getirmek ) 2 kişi sabahtan akşama kadar çalışarak 2 gün sürüyor. Yaklaşık 2 günde odunların kesilip odunluğa dizilme işleri var. Yani toplamda 2 kişi 4 günde kışlık odun işini hallediyoruz. Ancak bizim evimiz 24 metrekare ve güney yüzünde olduğumuz için bol bol güneş alıyoruz. Yani ohhhh bedavaya ısınıyorsunuz sözünün bir kısmı doğru bir kısmı yanlış.
Soba Hazırlığı
*** Sobadaki tek hazırlık boru temizliği diyebiliriz. Soba boruları özellikle dönüş fazla ise yılda birkaç sefer kurum ile dolar. Bunların temizlenmemesi hem sobanın iyi yanmamasına hemde iyice tıkanması durumunda yangına sebep olabilir. O yüzden soba yakma sezonunda J birkaç kere boruların temizlenmesi çok önemli. Sobanızın yanma veriminde azalma görüyorsanız temizleme zamanı gelmiştir.
*** Boru temizleyici bazı kimyasallar var. Bacasil yada Baca boru temizleyici gibi isimlerle satılıyor. Biz birkaç kere denedik ancak eğer borularınız çok uzun değilse boruları temizlemek daha mantıklı ve güvenli olabilir.
*** Sobalı evlerin en büyük problemlerinden biri tütme sorunu. Bu sıkıntı en çok rüzgarlı havalarda oluyor. Biz 4 yıl içinde çeşitli denemeler yaptık. Soba borularının dış ucuna rüzgar için çeşitli aparatlar takılıyor. Baca aspiratörü, fırdöndü, H soba borusu gibi. Biz H soba borusunu tek geçiyoruz bu konuda.